Kan een zieke reiziger je besmetten in de trein of bus? “Dat hangt van 3 factoren af”
HLN.be – 7-11-2023
Hoestende, niezende en snuitende medepassagiers. Iedereen die regelmatig een drukke trein of bus neemt, weet dat het geen pretje is om naast een doodzieke reiziger te zitten. Maar hoe groot is de kans dat je er zelf een verkoudheid of griep aan overhoudt? En verklein je het risico door tegenover die persoon te gaan zitten in plaats van ernaast? Wij vroegen het aan viroloog Steven Van Gucht. “Ook als je gewoon uitademt, kan je een virus verspreiden.”
Kan iemand je makkelijk besmetten op de trein of bus?
“Dat hangt van drie factoren af”, vertelt Steven Van Gucht. “Allereerst is er de reisduur. Hoe langer je in de buurt van iemand bent, hoe groter de kans dat je besmet kan raken. Een busrit van tien minuten is in dat opzicht minder risicovol dan een treinrit van een uur. Daarnaast speelt ook de afstand een rol. Hoe dichter iemand bij je zit, hoe groter de kans dat je besmet raakt. Verder is er ook de impact van ventilatie. Als je een trein binnenstapt, en er komt je onmiddellijk een benauwde walm tegemoet, is dat geen goed teken. De ruimte is dan gevuld met uitgeademde lucht, die veel CO2 en weinig zuurstof bevat. Virussen kunnen dan veel makkelijker circuleren.”
Ga je best naast of tegenover een ziek persoon zitten?
“Dat is geen gemakkelijke vraag. Voor de coronapandemie zou ik sowieso hebben geantwoord met ‘naast’. We gingen er toen vanuit dat vooral ‘dikke’ druppels je ziek maakten. Deze druppels met veel virus stoot je vooral uit door te praten, te hoesten of te niezen. En die vang je veel makkelijker op als je tegenover iemand zit. Daardoor zou naast iemand gaan zitten een betere keuze zijn geweest. Sinds de pandemie erkennen we echter dat virussen zich ook via hele fijne druppeltjes kunnen verspreiden. Dat kan zelfs al door gewoon te ademen.”
“Er zit veel minder virus in de druppeltjes, maar als je lang genoeg in de buurt van een zieke persoon bent, kan je het nog wel altijd overkrijgen. Dat is zeker het geval als de luchtstroom in een trein de virusdeeltjes in jouw richting waait.” Kortom, er is gewoon geen perfecte plaats om te gaan zitten.
Geldt dat ook voor buikgriep?
“Nee, in tegenstelling tot griep of corona, wordt buikgriep voornamelijk verspreid via de handen.” De virussen zitten meestal in de darmen, waardoor ze na een toiletbezoek op deurklinken en drukknoppen terechtkomen. “Als je besmet raakt met buikgriep in een trein is dat dus eerder door een besmet tafeltje open te klappen of een vuilbakje te openen. Al zijn er ook enkele soorten buikgriepen, die via de lucht verspreid worden. Buikgriep is namelijk een overkoepelende term voor verschillende virussen.”
Hoe kan je jezelf beschermen op het openbaar vervoer?
“Een eerste belangrijke tip is om voor ventilatie te zorgen. Als een treinwagon heel muf ruikt, zet dan gewoon een raampje open. In zo’n slecht verluchte ruimte voor lange tijd zitten, kan je echt ziek maken. Verder blijft het ook altijd een goed idee om regelmatig je handen te wassen of ontsmetten, zeker na een toiletbezoek. Tijdens de coronapandemie zag je dat er heel wat minder mensen waren met buikgriep en andere bacteriële infecties. Dat was onder meer omdat er zo massaal ontsmet werd. Tot slot is het ook altijd verstandig om als je zelf ziek bent een mondmasker te dragen. Ik weet het, hier doen nog maar weinig mensen dat, maar eigenlijk kan je het wel beschouwen als een vorm van respect. In Azië zie je dat bijvoorbeeld heel veel, daar is het ingeburgerd.”
Neus.nu wordt (zonder contentbeïnvloeding) mede mogelijk gemaakt door:
