De griepgolf is begonnen: dit is wat je kunt doen om niet ziek te worden óf anderen niet aan te steken

Afgelopen week gingen 58 op de 100.000 mensen met griepklachten naar de huisarts en dat aantal is stijgende. Vorig jaar duurde de griepepidemie negen weken, dus de kans dat je de komende maanden griep oploopt, is aanzienlijk.

Hoe voorkom je dat je griep krijgt?

Sinds de coronaperiode is dat bij veel mensen wel bekend: afstand houden, voorwerpen (zoals deurklinken) die vaak worden aangeraakt goed schoonmaken, je handen regelmatig wassen en de ruimtes waar je met meer mensen verblijft goed ventileren, kan zeker helpen.

Het griepvirus zit namelijk in druppeltjes snot, slijm en spuug. Als iemand met griep hoest en niest, kan degene die ermee in gesprek gaat het griepvirus inademen. Ook als je iemand met griep een hand geeft, kun je het virus op je eigen hand krijgen. Raak je daarna je neus of mond aan, dan kun je het virus binnenkrijgen.

Kun je met griep altijd anderen besmetten?

Zeker. Sterker nog: al een dag voordat je zelf merkt dat je griep hebt, ben je al besmettelijk. Heb je eenmaal klachten, dan ben je drie dagen daarna het meest besmettelijk. Veelal kun je anderen na vijf tot negen dagen niet meer besmetten, maar er zijn uitzonderingen. Jonge kinderen kunnen bijvoorbeeld nog wel twee weken nadat ze ziek zijn geworden anderen besmetten.

Welke garanties geeft de griepprik?

Voor de griepprik is het nu te laat: de jaarlijkse vaccinaties worden altijd gegeven vóór het griepseizoen losbarst. Maar zo’n prik is ook niet zaligmakend: de griepprik werkt tegen verschillende typen griepvirus, typen waarvan verwacht wordt dat ze het meest zullen voorkomen. Maar dus niet tegen alle varianten.

Door de griepprik herkent je lichaam het griepvirus sneller en kan het snel reageren op de infectie. Dit verkleint de kans om griep te krijgen echter maar met 30 procent, aldus rijksdienst RIVM.

Veel vitamine C slikken, helpt dat ook?

Volgens het Voedingscentrum helpt extra vitamine C niet om je beter te beschermen tegen verkoudheid of griep. Hooguit ben je dan een halve dag minder lang verkouden. Vitamine C speelt wel een rol in de afweer tegen infecties, maar je krijgt al genoeg binnen als je gezond en gevarieerd eet.

Hoe merk je dat je griep hebt?

Bij griep is het slijmvlies in de luchtwegen ontstoken. Daardoor kun je ziek worden, maar dat hoeft niet altijd te gebeuren. Mensen met griep hebben vaak last van koude rillingen, spierpijn, vermoeidheid en koorts, gewoonlijk gedurende drie tot vijf dagen. Hoesten en snotteren horen er vaak ook bij.

Wat moet je doen als je het hebt?

Het gaat meestal vanzelf over: medicijnen zijn vaak niet nodig. Heb je pijn of veel koorts, dan kun je paracetamol nemen. Verder is het volgens het RIVM verstandig om veel te drinken (1,5 tot 2 liter) en rustig aan te doen. In bed blijven hoeft niet, blijven bewegen is juist verstandig. Maar de griep ‘eruit zweten’ door je flink in te spannen heeft geen nut: het RIVM adviseert juist om niet te sporten of te trainen als je koorts hebt. Ook als de koorts weg is, is het aan te raden een paar dagen rust te houden.

Wanneer moet je met griep naar de huisarts?

Meestal niet, en dat is maar goed ook want je kunt in de wachtkamer van de huisarts weer anderen besmetten. Maar als je bijvoorbeeld moeite krijgt met ademhalen, flauwvalt os als de koorts weggaat en weer terugkeert, moet je snel de huisarts bellen. Ook als je al een ernstige ziekte hebt of bijvoorbeeld een chemokuur ondergaat, is dat aan te raden

Maak je meer kans op griep als je ouder wordt?

Ja. Niet voor niets kunnen mensen van 60 en ouder een griepprik krijgen. Maar ook mensen met chronische ziekten als MS, Parkinson, ALS en diabetes lopen meer kans op griep. Mensen met een hart- of longziekte kunnen door griep meer last krijgen van hun klachten.