Nu het boompollenseizoen weer begonnen is: hoe werkt immunotherapie en hoe efficiënt is het?

VRT.be – 11-4-2023

Sinds enkele dagen is het berkenpollenseizoen officieel begonnen. Wie allergisch is aan bomenstuifmeel, kan eventueel een immunotherapie proberen om op lange termijn beterschap te krijgen. Maar hoe werkt zoiets precies, is het efficiënt en wat zijn mogelijke nadelen? “We gaan de patiënt boompollenextract toedienen. Het is de bedoeling om de aandoening zelf te gaan beïnvloeden.”

Met de komst van berkenpollen de jongste dagen is het pollenseizoen opnieuw volop ingezet. Op zijn website geeft het KMI voor vandaag en de komende dagen code paars voor het grootste deel van het land.

Paars staat voor “zeer hoog”, het hoogste van vijf mogelijke niveaus. Berkenstuifmeel is momenteel de grootste boosdoener, en dat is slecht nieuws voor mensen die last hebben van hooikoorts.

Zowat een vijfde van de Belgen zou allergisch zijn aan bomenstuifmeel. De overgrote meerderheid van hen (97 à 98 procent) heeft een berkenpollenallergie, schetst allergiespecialist Didier Ebo van het Universitair Ziekenhuis Antwerpen (UZA).

De komende weken verwachten specialisten nog meer stuifmeelkorrels in de lucht, wat verschillende types klachten kan geven:

  • neusklachten (verstopte neus, lopende neus…)
  • oogklachten (tranende of jeukende ogen, rode ogen)
  • longklachten (piepende ademhaling of astma-achtige klachten, of mogelijk kortademigheid, hoesten, slijmproductie)
  • er kan ook huidirritatie optreden (toename van eczeem)
  • sommige mensen hebben last van kruisallergieën, waarbij ze niet enkel last hebben van pollen, maar ook van bepaalde groenten, vruchten, noten, zaden of granen. Het gaat vooral om pit- en steenvruchten zoals bijvoorbeeld appelen, peren, pruimen of kersen, of om bijvoorbeeld hazelnoten of walnoten

Wie een gecombineerde boom- en graspollenallergie heeft, kan er maanden last van hebben. Want naast de berk zijn er nog andere bomen die stuifmeel produceren. En dan hebben we het nog niet gehad over graspollen, die er binnen afzienbare tijd bijkomen.

Hoe kunnen we ingrijpen?

Een boompollenallergie vermijden is moeilijk of bijna onmogelijk, afhankelijk van hoe ver je wil gaan. Je kan immers niet constant de ramen dichthouden en iedereen komt wel eens graag buiten in de lente of de zomer. Maar wat kunnen mensen die er veel last van hebben, dan wel doen? “Er zijn twee andere opties: het bestrijden van de symptomen of immunotherapie.”

Om de symptomen te bestrijden kan je – liefst op tijd, voor het boompollenseizoen – starten met neusverstuivers. “Meestal is dat een cortisonepreparaat. Antihistaminica kunnen ook werken. Als er astma-achtige klachten zijn, kan je in een tweede stap gaan werken met puffertjes”, zegt Ebo.

Ook immunotherapie is een optie: hoe werkt het?

Een andere optie is immunotherapie. “Daarbij ga je het kwaad bestrijden met het kwaad. Met andere woorden: we gaan mensen met een boompollenallergie een boompollenextract gaan toedienen. Ofwel wordt het in de bovenarm ingespoten, ofwel wordt via druppeltjes of tabletjes onder de tong ingenomen.”

“Met een immunotherapie gaan we proberen de aandoening zelf te beïnvloeden, zodat de patiënt bij wijze van spreken tolerant wordt, en uiteindelijk minder klachten gaat hebben. Dat geldt ook voor de langere termijn, wanneer ze minder of niet behandeld gaan worden. De nood aan een andere therapie zou alvast toch sterk moeten verminderen”, zegt Ebo.

Zijn er nadelen aan de immunotherapie?

Let wel: de therapie is niet voor iedereen bestemd. Artsen moeten heel selectief te werk gaan en zowel de klachten als de testen heel nauwgezet opvolgen. Zo is het heel belangrijk om te checken of er geen andere therapie in het spel is.

Bovendien is de boompollen-immunotherapie geen garantie op succes. Bij sommige patiënten werkt het effectief, maar bij anderen werkt het minder goed. “Er bestaan geen methodes om te voorspellen of het al dan niet zal werken”, zegt Abo.

Voor een behandeling van drie tot vijf jaar betaal je tot 4.000 euro uit eigen zak.

Zo’n immunotherapie duurt ook wel even: drie tot vijf jaar. De handeling is ook duur: 500 tot 800 euro per jaar, niet terugbetaald. De patiënt moet dus tot 4.000 euro uit eigen zak betalen. Ebo roept de overheid alvast op om het “in heel specifieke, goed gedefinieerde gevallen” te laten terugbetalen. Want er zijn mensen die de therapie niet uitproberen omdat ze het te duur vinden.

Tips van Sciensano om de symptomen te verlichten:

  • Draag een mondmasker om de blootstelling via de luchtwegen te beperken
  • Reinig uw neus met fysiologisch water
  • Draag een (zonne-)bril om contactreacties te vermijden
  • Neem een douche en was uw haren regelmatig
  • Vermijd fysieke inspanning, vooral tijdens de droogste periodes.
  • Gebruik papieren zakdoeken en werp deze systematisch weg na elk gebruik
  • Droog de was niet buiten
  • Houd de ramen dicht bij verplaatsingen met de wagen
  • Vermijd het toevoegen van irriterende of allergene factoren aan uw omgeving (tabak, huisgeuren, kaarsen, wierook, schoonmaakmiddelen of doe-het-zelfproducten, enz.)

Neus.nu wordt (zonder contentbeïnvloeding) mede mogelijk gemaakt door:

MediSense.nl | Neus.nu | Platform van KNO-artsen
NeilMedNederland | Neus.nu | Platform van KNO-artsen
Hikos | Neus.nu | Platform van KNO-artsen
Rhino Horn | Neus.nu | Platform van KNO-artsen
HAL -banner | Neus.nu | Platform van KNO-artsen
Viatris | Neus.nu | Platform van KNO-artsen
Smith&Nephew | Neus.nu | Platform van KNO-artsen